پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی
اقتصاد اسلامی
1735-3262
14
54
2015
09
01
شاخصهای پیشرفت علمی و معرفتی انسان از دیدگاه اسلام
5
33
FA
محمدجمال
خلیلیاناشکذری
دانشیار مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی
سیدحمید
جوشقانینائینی
دانشپژوه دکترای مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی
شاخص توسعه انسانی متعارف با نگرشی خاص و محدود به انسان، تمام هدفهای شاخص را متوجه اصل رفاه مادی کرده و بُعد روحی و معنوی انسان بهعنوان اساسیترین بُعد وجودی وی، مورد غفلت شده است. توجه اسلام به این بُعد، نگاه به جنبه مادی انسان را نیز در دو عرصه فردی و اجتماعی و نقش مکمل آندو در راه پیشرفت تحت تأثیر قرار داده است. شاخص پیشرفت انسانی اسلام، معیارهای دینداری، علم و معرفت، آزادگی و کرامت و تأمین معاش را مورد تأکید قرار داده که افزون بر غنابخشی به معیارهای شاخص توسعه انسانی متعارف در کنار رفاه نسبی، توجه به دین، معرفت، کرامت و آزادگی را ضروری میداند.
در تحقیق پیشِ رو با استفاده از منابع کتابخانهای به منطق و ملاک انتخاب معیار توجه شده و با عنایت به مبانی پیشرفت از دیدگاه اسلام و بهکارگیری روش تحلیلی ـ توصیفی به تبیین معیار علم و معرفت و شاخصها و نماگرهای سنجش آن پرداخته میشود.
توسعه,پیشرفت انسانی,سعادت,معیار,شاخص,نماگر,علم و معرفت
https://eghtesad.iict.ac.ir/article_14343.html
https://eghtesad.iict.ac.ir/article_14343_d47aaecf67e9ce6d464c9d692a46ce34.pdf
پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی
اقتصاد اسلامی
1735-3262
14
54
2015
09
01
الگوی رفتار تولیدکننده باورمند به زندگی پس از مرگ
35
71
FA
مرتضی
عزتی
0000-0001-5413-669X
استادیار اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس
mezzati@modares.ac.ir
رفتار تولیدکننده، یکی از چالشهای نظری مهم درباره اثر دین بر اقتصاد است. در اینباره نظریههایی ارایه شده است؛ اما این نظریهها نارساییهایی نیز دارد. در نوشتار پیش رو کوشیده شده است با یادآوری انگیزه و هدف تولیدکننده و دادن چارچوبی سازگار با دین به آن، اثر باور به زندگی پس از مرگ و رضایتخاطر آن زندگی، بر رفتار تولیدکننده تحلیل و تبیین شود.
نوشتار پیش رو در چارچوب نظریهپردازی میگنجد و روش تجزیهوتحلیل آن روش منطق همراه با تحلیل ریاضی و هندسی است. از یافتههای این بررسی تبیین اثر باورهای مذهبی بر رفتار تولیدکننده، چگونگی تعیین تعادل، اندازه بهینه تولید بر رفتار تولیدی تولیدکننده با روشهای ریاضی و نموداری است.
تولیدکننده,زندگی پس از مرگ,اقتصاد اسلامی
https://eghtesad.iict.ac.ir/article_14346.html
https://eghtesad.iict.ac.ir/article_14346_0bdb06529cf1f25fb12eaa560db53232.pdf
پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی
اقتصاد اسلامی
1735-3262
14
54
2015
09
01
رفتارشناسی انسان فطرتگرا در گستره توزیع از دیدگاه قرآنکریم
73
99
FA
علی اصغر
هادوینیا
استادیار پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی
alihadavinia@gmail.com
فطرت همان آفرینش اولیه انسان میباشد که تغییرناپذیر است؛ بنابراین در بحث فطرت، انسان واقعی مد نظر است. یکی از زمینههایی که میتواند فطرت را تبیین کند، بُعدهای وجودی انسان است. از دیدگاه قرآن کریم انسان بُعدهای سهگانه (مادی، معنوی و اخروی) دارد. از سوی دیگر از مهمترین امور فطری انسان، لذتگرایی و مطلقگرایی است. از آنجا که لذتهای انسان از بُعدهای وجودی انسان ناشی است، میتوان گفت که انسان فطرتگرا انسانی است که بهدنبال تحقق تمام بُعدهای سهگانه وجودی خودش است. انسان فطرتگرا در مقاله پیش رو در برابر انسان مادیگرا است.
در مقاله پیش رو کوشیده شده است که با تکیه بر فراگرد انگیزشی رفتار اقتصادی انسان فطرتگرا در گستره توزیع مورد بررسی قرار گیرد. از سوی دیگر مطابق منطقی که در مقاله مطرح شده، گستره توزیع به پنج مرحله تقسیم و بهطور جداگانه بررسی شده است.
پرسش اصلی مقاله این است که چگونه میتوان با تکیه بر فراگرد انگیزشی معرفی شده و گزارههای قرآنی که درباره توزیع آمده است، رفتار انسان فطرتگرا را تحلیل نظری کرد؟
واژگان کلیدی:رفتارشناسی,فراگرد انگیزشی,توزیع,فطرتگرا
https://eghtesad.iict.ac.ir/article_14348.html
https://eghtesad.iict.ac.ir/article_14348_ad24892c17f1fa4ef15acd44227df050.pdf
پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی
اقتصاد اسلامی
1735-3262
14
54
2015
09
01
آسیبشناسی نظارت شرعی در نظام بانکی ایران و ارائه اصلاحهای قانونی
101
129
FA
سیدعباس
موسویان
دانشیار پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
samosavian@yahoo.com
حسین
میسمی
0000-0002-6801-9803
کارشناسارشد پژوهشکده پولی و بانکی و دانشجوی دکترای رشته اقتصاد دانشگاه امام صادق
meisamy1986@gmail.com
نظارت شرعی یکی از اجزای اصلی در اجرای صحیح بانکداری بدون ربا بوده و کموبیش در تمام کشورهایی که بهصورتی بانکهای بدون ربا و اسلامی را راهاندازی کردهاند جدی پیگیری میشود. در نظام بانکی ایران، خلأهای جدی در اینباره وجود دارد که مهمترین آنها سکوت قانون عملیات بانکی بدون ربا و دیگر قوانین و مقررات درباره پایش اجرای صحیح بانکداری براساس ضوابط شرعی است.
در تحقیق پیش رو که به روش توصیفی ـ تحلیلی انجام میگیرد به تحلیل مقوله نظارت بر انطباق روابط موجود در نظام بانکی با ضوابط شرعی پرداخته شده و توصیههایی سیاستی جهت اجراییسازی نظارت شرعی بر بانکها و مؤسسههای اعتباری غیربانکی کشور پیشنهاد میشود. افزون بر این به منظور هموار کردن زمینههای قانونی راهاندازی نظارت شرعی، نمونهای پیشنهادی از قوانین و مقررات لازم در سه سطح «اضافهشدن فصلی مستقل به قانون عملیات بانکی بدون ربا درباره نظارت شرعی»، «تدوین آییننامه اجرایی فصل قانونی پیشگفته در جهت تشکیل شورای فقهی بانک مرکزی» و «تهیه چک لیستهای نظارت شرعی از شعبهها» ارائه میشود.
واژگان کلیدی: نظارت شرعی,شورای فقهی,حاکمیت شرعی,انطباق با شریعت,بانکداری اسلامی
https://eghtesad.iict.ac.ir/article_14349.html
https://eghtesad.iict.ac.ir/article_14349_d41d8cd98f00b204e9800998ecf8427e.pdf
پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی
اقتصاد اسلامی
1735-3262
14
54
2015
09
01
صکوک سلف بانک مرکزی، ابزاری نوین برای سیاستگذاری پولی
131
158
FA
محمود
عیسوی
استادیار و عضو هیئتعلمی دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی.
وهاب
قلیچ
0000-0003-1512-7322
دانشجوی دکترای دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی و کارشناس پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی.
vahabghelich@gmail.com
محدودیتهای ابزارهای سیاست پولی در اقتصاد کشور باعث شده است که سیاستگذاران در اعمال سیاستهای اقتصاد کلان با مشکلهایی روبهرو باشند. صکوک سلف یکی از ابزارهایی است که کمتر در جایگاه ابزار سیاستگذاری کلان به آن توجه شده است. پرسش اصلی تحقیق آن است که آیا میتوان با استفاده از این اوراق دست به اعمال سیاست پولی زد.
تحقیق پیش رو که با استفاده از منابع کتابخانهای و به روش توصیفی ـ تحلیلی تهیه شده است، با بررسی فرضیه «کاربرد داشتن صکوک سلف بانک مرکزی در جایگاه ابزار سیاست پولی» نتیجه میگیرد که این بانک میتواند با استفاده از این ابزار در زمانهایی که احساس میکند لازم است حجم پول در بازار کاهش یابد، طی سیاست انقباضی به جمعآوری و حبس پول بپردازد. همچنین تحقیق پیش رو به چالشهای صکوک سلف در بازار ثانویه پرداخته و ضمن نقد و بررسی راهکارهای گوناگون، روش «قرارداد مرکب از سلف موازی و حواله با حضور نماینده ناشر» را پیشنهاد میکند.
واژگان کلیدی:صکوک سلف,سیاست پولی,بانک مرکزی,دولت
https://eghtesad.iict.ac.ir/article_14350.html
https://eghtesad.iict.ac.ir/article_14350_bc1b42d2e178566863ec34338b7cb56b.pdf
پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی
اقتصاد اسلامی
1735-3262
14
54
2015
09
01
طرح یک صندوق چرخشی تعدیلیافته در شرایط تورمی
159
175
FA
مانی
موتمنی
استادیار گروه اقتصاد دانشگاه مازندران.
<em>صندوق</em><em></em><em>های چرخشی بهعنوان ابزار مالی بدون ربا در کشورهای اسلامی مورد توجه قرار گرفته است. مطالعههای اخیر نشان می</em><em></em><em>دهد که صندوق</em><em></em><em>های چرخشی بیش از خدمات بانکی در منطقههای فقیر مسلمان استفاده می</em><em></em><em>شود. در مطالعه پیش رو کوشیده شده است تا ضمن معرفی علمی صندوق</em><em></em><em>های چرخشی به نقش تورم در عملکرد صندوق</em><em></em><em>های چرخشی اشاره شود. تورم بالایی که در ایران وجود دارد، باعث می</em><em></em><em>شود که نیمی از اعضای صندوق منتفع و نیمی دیگر دچار زیان شوند. در ادامه مقاله پیش رو یک صندوق چرخشی تعدیلیافته که با شرایط تورمی متناسب است معرفی میشود. این صندوق چرخشی تعدیلیافته می</em><em></em><em>تواند شدت نابرابری انتفاع را بین اعضا کاهش دهد.</em>
واژگان کلیدی:صندوق چرخشی,ابزار مالی بدون ربا,تورم
https://eghtesad.iict.ac.ir/article_14352.html
https://eghtesad.iict.ac.ir/article_14352_b6e268a668023c344902a354cc9d94af.pdf
پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی
اقتصاد اسلامی
1735-3262
14
54
2015
09
01
چکیده عربی مقالات
177
184
FA
https://eghtesad.iict.ac.ir/article_14354.html
https://eghtesad.iict.ac.ir/article_14354_7001eecb87fb7ef97584d5a7c6665421.pdf
پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی
اقتصاد اسلامی
1735-3262
14
54
2015
09
01
چکیده انگلیسی مقالات
1
8
FA
https://eghtesad.iict.ac.ir/article_14355.html
https://eghtesad.iict.ac.ir/article_14355_7434f88776a117ffc0f510d85b490d19.pdf