تحلیل الگوی اقتصادی آیت‌الله شاه‌آبادی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشیار پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی

چکیده

آیت‌الله محمدعلی شاه‌آبادی; فقیه، عارف، فیلسوف و استاد اخلاق به مسائل اجتماعی و اقتصادی عصر خود توجه جدی داشت. وی با آسیب‌شناسی دقیق از اوضاع اقتصادی عصر خود نشان داد که علت اصلی مشکل‌های اقتصادی، حاکمیت نظام‌های اقتصادی غربی و شرقی در ایران و دیگر کشورهای اسلامی است. آن‌گاه الگوی اقتصادی جامعی را مبتنی بر مبانی هستی‌شناختی و ارزش‌شناختی آموزه‌های اسلامی و متمایز از الگوهای اقتصادی غربی و شرقی، استخراج و طراحی کرده است. وی در درون الگوی اقتصادی خود زیر نظر حاکمیت اسلامی و ولی ‌فقیه، مدل اجرایی را پیشنهاد می‌دهد که نهادهای مالی، پولی و سرمایه‌ای خاص و متمایز از نهادهای اقتصادی متعارف زمان خود دارد. در تحقیق پیش رو به روش تفسیر متن و تحلیل آن، الگوی اقتصادی مورد نظر آیت‌الله شاه‌آبادی; نشان داده می‌شود که از نظر وی راه اصلی برون‌رفت جامعۀ اسلامی از مشکل‌های اقتصادی، استخراج و طراحی الگوی اقتصادی به روش تکوین و ابداع است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Ayatollah Shahabadi’s Economic Model; an Analysis

نویسنده [English]

  • Ahmadali Yousefi
چکیده [English]

The jurisprudent, mystic, philosopher, and morality master, Ayatollah Mohammadali Shahabadi used to pay great attention to the social and economic problems of his time. Closely examining the economic conditions of the time, he showed that the major cause underpinning economic problems is the prevalence of eastern and western economic systems in Iran and the other Muslim countries. He, thus, has inferred and designed a comprehensive economic model different from eastern and western ones on the basis of Islamic ontological and value foundations. In his economic model, he suggests an administrative model under the surveillance of Muslim governor and Vali-e Faqih which enjoys its special financial, monetary and capital institutions and is different from the conventional economic institutions of his time. Using the method of text interpretation and analysis, the present article tries to introduce Ayatollah Shahabadi’s preferred economic model and indicate that, in his viewpoint, the major solution in order for the Islamic society to get out of economic difficulties is inferring and designing the economic model using formation (Takwin) and innovation (Ibda) method.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Ayatollah Shahabadi
  • Constitution
  • Economic Model
  • Mokhamas Corporation
  1. بدن، لویی؛ تاریخ عقاید اقتصادی؛ ترجمه هوشنگ نهاوندی؛ چ2، تهران: انتشارات مروارید، 1354.
  2. برانسون، ویلیام اچ.؛ اقتصاد کلان؛ ترجمه عباس شاکری؛ ج1، تهران: نشر نی، 1373.
  3. رضی بهابادی، سیدمحمدرضا؛ نظریه‌های اقتصادی سیاسی آیت‌الله محمدعلی شاه‌آبادی؛ تهران: دانشگاه امام صادق7، 1389.
  4. شاه‌آبادی، محمدعلی؛ شذرات المعارف؛ تصحیح و تحقیق بنیاد علوم و معارف اسلامی دانش‌پژوهان؛ چ1، تهران: انتشارات ستاد بزرگداشت مقام عرفان و شهادت، 1380.
  5. ـــــــــ؛ شذرات المعارف؛ شرح فاضل گلپایگانی؛ چ1، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، 1386.
  6. شیخ صدوق؛ التوحید؛ چ1، قم: انتشارات جامعه مدرسین، 1398ق.
  7. کلینی، یعقوب‌بن‌اسحاق؛ الاصول من الکافی؛ تعلیق علی‌اکبر غفاری؛ چ4، تهران: ناشر دارالکتب الاسلامیه، [بی‌تا].
  8. مبلغی، احمد؛ سایت مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی، خبرنامه ش10، [بی‌تا].
  9. مجلسی، محمدباقر؛ بحارالانوار؛ چ1،لبنان: مؤسسة الوفاء بیروت، 1404ق.

10. Schnitzer, M.;Comparative Economic Systems; Western College Publishing, Thomson Learning Edition 8, 1999.