صفحه اصلی فهرست مقالات مشخصات مقاله
اقتصاد اسلامی
شماره‌های پیشین نشریه
دوره دوره 17 (1396)
دوره دوره 16 (1395)
دوره دوره 15 (1394)
دوره دوره 14 (1393)
دوره دوره 13 (1392)
دوره دوره 12 (1391)
دوره دوره 11 (1390)
دوره دوره 10 (1389)
دوره دوره 9 (1388)
دوره دوره 8 (1387)
دوره دوره 7 (1386)
دوره دوره 6 (1385)
دوره دوره 5 (1384)
دوره دوره 4 (1383)
دوره دوره 3 (1382)
دوره دوره 2 (1381)
دوره دوره 1 (1380)
خلیلیان‌اشکذری, محمدجمال, جوشقانی‌نائینی, سیدحمید. (1394). شاخص‌های پیشرفت علمی و معرفتی انسان از دیدگاه اسلام. اقتصاد اسلامی, 14(54), 5-33.
محمدجمال خلیلیان‌اشکذری; سیدحمید جوشقانی‌نائینی. "شاخص‌های پیشرفت علمی و معرفتی انسان از دیدگاه اسلام". اقتصاد اسلامی, 14, 54, 1394, 5-33.
خلیلیان‌اشکذری, محمدجمال, جوشقانی‌نائینی, سیدحمید. (1394). 'شاخص‌های پیشرفت علمی و معرفتی انسان از دیدگاه اسلام', اقتصاد اسلامی, 14(54), pp. 5-33.
خلیلیان‌اشکذری, محمدجمال, جوشقانی‌نائینی, سیدحمید. شاخص‌های پیشرفت علمی و معرفتی انسان از دیدگاه اسلام. اقتصاد اسلامی, 1394; 14(54): 5-33.

شاخص‌های پیشرفت علمی و معرفتی انسان از دیدگاه اسلام

مقاله 2، دوره 14، شماره 54، تابستان 1393، صفحه 5-33  XML اصل مقاله (414 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
نویسندگان
محمدجمال خلیلیان‌اشکذری1؛ سیدحمید جوشقانی‌نائینی2
1دانشیار مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی‌
2دانش‌پژوه دکترای مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی‌
چکیده
شاخص توسعه انسانی متعارف با نگرشی خاص و محدود به انسان، تمام هدف‌های شاخص را متوجه اصل رفاه مادی کرده و بُعد روحی و معنوی انسان به‌عنوان اساسی‌ترین بُعد وجودی وی، مورد غفلت شده است. توجه اسلام به این بُعد، نگاه به جنبه مادی انسان را نیز در دو عرصه فردی و اجتماعی و نقش مکمل آن‌دو در راه پیشرفت تحت تأثیر قرار داده است. شاخص پیشرفت انسانی اسلام، معیارهای دینداری، علم و معرفت، آزادگی و کرامت و تأمین معاش را مورد تأکید قرار داده که افزون بر غنابخشی به معیارهای شاخص توسعه انسانی متعارف در کنار رفاه نسبی، توجه به دین، معرفت، کرامت و آزادگی را ضروری می‌داند.
در تحقیق پیش‌ِ رو با استفاده از منابع کتابخانه‌ای به منطق و ملاک انتخاب معیار توجه شده و با عنایت به مبانی پیشرفت از دیدگاه اسلام و به‌کارگیری روش تحلیلی ـ توصیفی به تبیین معیار علم و معرفت و شاخص‌ها و نماگرهای سنجش آن پرداخته می‌شود.
 
کلیدواژه ها
توسعه؛ پیشرفت انسانی؛ سعادت؛ معیار؛ شاخص؛ نماگر؛ علم و معرفت
عنوان مقاله [English]
The Indexes of Human's Wisdom and Epistemic Progress in the Viewpoint of Islam
نویسندگان [English]
Mohammad Jamal Khalilian Ashkzari, Sayyed Hamid Jowshaqani Naeeni
کلیدواژه ها [English]
The common human development index (HDI) is based on a particular narrow view to human beings. By concentrating on the pecuniary welfare of the human beings
مراجع
  1. آقایی‌فیشانی، تیمور؛ خلاقیت و نوآوری در انسان‌ها و سازمان‌ها؛ تهران: انتشارات ترمه، 1377.
  2. ابن‌ابی‌الحدید؛ شرح نهج‌البلاغه؛ قم:انتشارات آیت‌الله مرعشی‌نجفی;، 1404ق.
  3. ابن‌ابی‌جمهور، محمد؛ عوالی‏اللآلی؛ قم: سیدالشهداء، 1403ق.
  4. ابن‌بابویه (شیخ صدوق)؛ الخصال؛ قم: جامعه مدرسین، 1362.
  5. ــــــــــ؛ معانی‌الأخبار؛ تصحیح على‌اکبر غفارى، قم: دفتر انتشارات اسلامى، 1403‏ق.
  6. ـــــــــ؛ من‌لایحضره‌الفقیه؛ چ2، قم: دفتر انتشارات اسلامى، 1413ق.
  7. ابن‌شعبه حرّانى، حسن‌بن‌على؛ تحف العقول؛ تحقیق على‌اکبر غفارى؛ قم: جامعه مدرسین‏، 1404‏ق.
  8. ابن‌منظور؛ لسان العرب؛ تصحیح جمال‌الدین میردامادى؛  چ‌3، بیروت: دارالفکر ـ دارصادر، 1414ق.
  9. اخترشهر، علی؛ اسلام و توسعه؛ تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، 1386.
  10. اس.پنگ. الیزابت؛ رهنمودهایی برای تقویت خواندن؛ ترجمه احمد شریفان؛ تهران: کتاب مهربان، 1384.
  11. برنامه توسعه سازمان ملل متحد؛ گزارش توسعه انسانی 1994؛ ترجمه قدرت‌الله معمارزاده؛ تهران: سازمان برنامه و بودجه، 1374.
  12. بروجردى، آقا حسین؛ جامع أحادیث الشیعة؛ تهران: فرهنگ سبز، 1386.
  13. بهمنی، سعید؛ «تک نگارهای قرآنی: معیار پژوهش قرآنی»؛ پژوهش‌های قرآنی؛ ش57، 1388.
  14. تمیمى‌آمدى؛ غرر الحکم و درر الکلم؛ چ2، قم: دار الکتاب الإسلامی، 1410ق.
  15. جهانی، جعفر؛ پرورش خلاقیت از نظریه تا عمل؛ قم: پژوهشکده مطالعات فرهنگ اجتماعی، 1388.
  16. چپرا، محمدعمر؛ اسلام و چالش اقتصادی؛ ترجمه سیدحسین میرمعزی و همکاران، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، 1384.
  17. حرّ عاملى؛ وسائل الشیعة؛ قم: مؤسسة آل‌البیت:،‏ 1409ق‏.
  18. حسین‌زاده، محمد؛ پژوهش تطبیقی در معرفت‌شناسی معاصر؛ قم: مؤسسه امام خمینی;، 1382.
  19. حسین‌زاده، محمد؛ مبانی معرفت دینی؛ چ3، قم: مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی;، 1380.
  20. خلیلیان‌اشکذری، محمدجمال؛ شاخص‌های توسعه اقتصاد از دیدگاه اسلام؛ قم: مؤسسه امام خمینی;، 1390.
  21. ــــــــــ؛ فرهنگ اسلامی و توسعه اقتصادی؛ قم: مؤسسه امام خمینی;، 1381.
  22. خلیلیان‌اشکذری، محمدجمال و سیدحمید جوشقانی نائینی، محمد بیدار و قاسم عسکری؛ «مبانی و معیارهای پیشرفت انسانی از دیدگاه اسلام»؛ فصلنامه معرفت اقتصادی، ش8، 1392.
  23. خلیلی‌تیرتاشی، نصرالله؛ معیارها و شاخص‌های توسعه انسانی در اسلام؛ پایان‌نامه کارشناسی ارشد، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی;، 1379.
  24. دهخدا، علی‌اکبر؛ لغت‌نامه دهخدا؛ تهران: انتشارات دانشگاه تهران، دوره جدید، 1373.
  25. دیلمى، حسن‌؛ إرشاد القلوب إلى الصواب؛ قم: ناشر الشریف الرضی، 1412ق.
  26. ــــــــــ؛ إرشادالقلوب؛ ترجمه سیدعباس طباطبایى، چ‌5، قم: جامعه مدرسین، 1376.
  27. راغب اصفهانى، حسین؛ المفردات فی غریب القرآن؛ بیروت: دارالعلم الدارالشامیة، 1412‏‏.
  28. روح‌الامینی، محمود؛ زمینه فرهنگ‌شناسی؛ چ5، تهران: عطار، 1379.
  29. شریف الرضى؛ نهج البلاغة (صبحی صالح)؛ قم: هجرت، 1414ق.
  30. شهرآرای، مهرناز و رضا مدنی‌پور؛ «سازمان خلاق و نوآور»؛ دانش مدیریت، ش33ـ34، 1375.
  31. صانعی، پرویز؛ جامعه‌شناسی ارزش‌ها؛ تهران: گنج دانش، 1372.
  32. صباغی‌فیروزآبادی؛ معیارها و شاخص‌های تدوین بودجه در اسلام؛ پایان‌نامه کارشناسی ارشد مؤسسه امام خمینی;، ۱۳۹۱.
  33. طباطبایى، سیدمحمدحسین؛ المیزان؛ چ5، قم: انتشارات جامعه مدرسین، 1417ق.
  34. عسکرى، حسن‌بن‌عبدالله‏؛ الفروق فی اللغة؛ بیروت: دارالآفاق الجدیدة، 1400ق‏.
  35. عمرانی، ابراهیم؛ «مطالعه مفید چیست؟ آنچه که من‌می‌گویم بخوانید؟»؛ سخن هفته، ش110، 1391.
  36. عمید، حسن؛ فرهنگ عمید؛ تهران: انتشارات ابن‌سینا، 1343.
  37. عیسوی، محمود؛ «بررسی روابط دین و توسعه اقتصادی»؛ مجموعه مقالات اولین همایش اسلام و توسعه اقتصادی، تهران: دانشگاه شهید بهشتی، 1376.
  38. کلینى، محمدبن‌یعقوب؛ أصول کافی؛ ترجمه محمدباقر کمره‌اى؛ چ‌3، قم: اسوه، 1375.
  39. لیثى‌واسطى، على‌بن‌محمد؛ عیون الحکم و المواعظ؛ قم: دارالحدیث 1376.
  40. مؤسسه آل‌البیت:؛ الفقه المنسوب إلى الإمام الرضا7؛ مشهد: مؤسسة آل‌البیت: 1406ق.
  41. مایکل، تودارو؛ توسعه اقتصادی در جهان سوم؛ ترجمه غلام‌علی فرجادی؛ تهران: انتشارات برنامه و بودجه، 1370.
  42. متوسلی، محمود؛ توسعه اقتصادی؛ تهران: سمت، 1382.
  43. مجلسى، محمدباقر؛ بحارالأنوار؛ چ2، بیروت: دارإحیاء التراث العربی‏، 1403ق.
  44. محدث‌نورى، میرزاحسین؛ مستدرک ‏الوسائل؛ مؤسسه آل‌البیت:، قم، 1408‌ق.
  45. مسعودى، على‌بن‌حسین؛ إثبات الوصیة للإمام علیّ‎بن‎أبی‎طالب7؛ چ3، قم: انصاریان؛ 1384.
  46. مصباح‌یزدی، محمدتقی؛ آموزش فلسفه؛ چ2، تهران: چاپ و نشر بین الملل، 1379.
  47. معین، محمد؛ فرهنگ معین؛ چ4، تهران: سپهر، 1360.
  48. مکارم‌شیرازى، ناصر؛ أنوارالفقاهة؛ قم: مدرسة الإمام علی‌بن‌أبیطالب7، 1425ق.
  49. ــــــــــ؛ تفسیر نمونه؛ تهران: دار الکتب الإسلامیه؛ 1374.
  50. منسوب به جعفربن محمد7؛ مصباح الشریعة؛ بیروت: اعلمى 1400.ق‏
  51. نظری، حسن‌آقا؛ «توسعه سرمایه انسانی براساس آموزه‌های اسلام و تأثیر آن بر توسعه انسانی»؛ فصلنامه علمی پژوهشی اقتصاد اسلامی، س7، ش27، 1386.
  52. واسطی، شیخ عبدالحمید؛ نگاه سیستمی به دین؛ مشهد: مؤسسه مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلامی، 1388.
  53. ورام‎بن‎أبی‌فراس؛ مجموعه ورّام، آداب و اخلاق در اسلام؛ مشهد: آستان قدس رضوى، 1369.
    1. Dewey, John; "Democracy and Education"; The Free Press, 1944.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 431
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 154