ارزیابی و مقایسه صکوک اجاره و مشارکت از دید هزینه‌های نمایندگی

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبائی

2 دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

یکی از عواملی که می‌تواند زمینه‌ساز رشد و توسعه نظام مالی اسلامی شود، پدیدساختن جذابیت در ابزارهای مالی است تا بتوانند جایگزین کاملی برای ابزارهای مالی متعارف باشند. کاهش هزینه های نمایندگی ابزار مالی اسلامی در مقایسه با ابزارهای ربوی، شرط لازم برای پدیدساختن جذابیت و توسعه کاربرد ابزار مالی اسلامی است. در سال‌های اخیر بهره‌گیری از نظریه نمایندگی به عنوان شاخه‌ای از نظریه بازی‌ها در تحلیل ساختار سرمایه در قراردادهای مالی به شدت افزایش یافته است. اطلاعات نامتقارن و کژمنشی مهم‌ترین مسائل نمایندگی در قراردادهای مالی می‌باشد که باعث شده برخی قراردادهای مالی جذابیت کافی نداشته باشند. در مقاله پیش رو بر اساس تحلیل نظری در قالب مدل های ریاضی و با تکیه بر نظریه بازی‌ها و نظریه نمایندگی با بررسی، ارزیابی و مقایسه صکوک مشارکت و اجاره از دید هزینه‌های نمایندگی موجود در آنها به دنبال پاسخ به این پرسش هستیم که آیا صکوک اجاره نسبت به صکوک مشارکت هزینه‌های نمایندگی کمتری دارد یا خیر؟  نتیجه‌های تحقیق پیش رو نشان می‌دهد که بانی (پیمانکار) در تأمین مالی نسبت به روش تأمین مالی بی‌تفاوت است؛ اما سرمایه‌گذار صکوک اجاره را نسبت به مشارکت ترجیح می‌دهد؛ چرا که هزینه‌های نمایندگی کمتری تحمیل می‌کند. همچنین نتیجه‌ها نشان می‌دهد که اطلاعات نامتقارن اثر منفی بیشتری بر صکوک مشارکت نسبت به صکوک اجاره دارد.  

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Evaluating and Comparing Ijarah and Musharakah Sukuk for Agency Costs in Terms of Game Theory

نویسندگان [English]

  • Seyed Mohammad Reza Seyednourani 1
  • mohammad alimoradi 2
چکیده [English]

One of the most important factors that can help the development of the Islamic financial system is creating interest in Islamic financial instruments in order to be a complete replacement for conventional financial instruments. Reduce agency costs in Islamic financial instruments in comparison to conventional instruments is necessary to create the attraction and development of Islamic financial system. In this paper, based on game theory and agency theory, we assess Ijarah and Musharakah Sukuk in terms of agency costs. In recent years the use of agency theory have risen sharply as a branch of game theory to analyze the capital structure of financial contracts; Asymmetric information and moral hazard are the most important issues in financial contracts that led some financial contracts are not attractive. The results show that entrepreneur (contractor) is indifferent on the mode of financing agreement. However, Ijarah sukuk is considered a more appropriate tool in financing by investors because it imposes a lower agency costs.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Game Theory
  • Agency theory
  • asymmetric information
  • Subgame perfect Nash equilibrium
  • sukuk

مراجع

  1. بهاروندی، احمد و سیدروح‌الله احمدی‌حاجی‌آبادی؛ «خطر اخلاقی و ارائه الگوی کاربردی کاهش آن در عقدهای مشارکتی»؛ دوفصلنامه جستارهای اقتصادی ایران، ش17، 1391.
  2. خلیلی عراقی، سیدمنصور، الهام نوبهار و آمنه قائمی دیزجی؛ «کاربردی از نظریه بازی‌ها در اقتصاد اسلامی»؛ پژوهش‌های اقتصادی،س13، ش3، 1392.
  3. صدر، سیدکاظم؛ «انتخاب کارامد ابزارهای مالی اسلامی و اطلاعات نامتقارن»، نامه اقتصادی؛ ج1، ش1، 1384.
  4. عبدلی، قهرمان و سیدحسن قوامی؛ «انطباق نظریه بازی‌ها (الگوی مدیر – عامل) در عقد مشارکت مدنی»؛ دوفصلنامه مطالعات اقتصاد اسلامی، س4، ش2، 1391.
  5. عبدلی، قهرمان؛ نظریه بازی‌ها و کاربردهای آن؛ چ1، تهران: ‌انتشارات جهاد دانشگاهی دانشگاه تهران، 1386.
  6. قری‌بن‌عید، محمدعلی؛ «مشکلات بانک‌های اسلامی و راه‌حل آنها»؛ ترجمه غلام‌رضا مصباحی‌مقدم؛ فصلنامه علمی پژوهشی اقتصاد اسلامی، س5، ش20، 1384.
  7. نمازی، محمد؛ «بررسی کاربردهای تئوری نمایندگی در حسابداری مدیریت»؛ مجله علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، س22، ش‌2، 1384.
    1. Aggarwal, R.  K., & Yousef, T.; “Islamic Banks and Investment Financing”;  Journal of Money, Credit and Banking, Vol. 32, No. 1, 2000.
    2. Amed, habib; “operational structure for islamic equity finance: lessons from venture capital”;  islamic research and training institute, islamic development bank, 2005.
    3. Bacha, O. I.; “Adapting Mudarabah Financing to Contemporary Realities: A Proposed Financing Structure”; The Journal of Accounting, Commerce & Finance, Vol. 1, No. 1, 1997.
    4. Fairchild Richard; “Behavioral finance a principal – agent model of capital budgeting”; university of bath school of management, working paper series, 2004.
    5. Grossman, S., & Hart, O.; Corporate Financial Structure and Managerial Incentive, The Economics of Information and Uncertainty. NBER Conference Report, 1989.
    6. Humayon, A.  D., & Presley, J. R.; “Lack of Profit Loss Sharing in Islamic Banking: Management and Control Imbalances”; International Journal of Islamic Financial Services, 2000.
    7. Jensen, M., & Meckling, W.; “Theory of the Firm:  Managerial Behavior, Agency Costs and Ownership Structure”; Journal of financial Economics, 1976.
    8. Khan, W. M.; “Islamic Interest-Free Banking: A Theoretical Analysis”;  Staff Papers, International, Monetary Fund, Vol. 33, 1986.
    9. Khan, W. M.; “Towards an Interest-Free Islamic Economic System”; Islamic Economics, Vol. 1, 1989.
    10. Laffont, Jean-Jacques, and David Martimort; “The Theory of Incentives: The Principal-Agent Model”; Princeton University Press, 2002.
    11. Ross, S. A.; “The Economic Theory of Agency: An Introduction to Game Theory”; Fourth Edition, Basil Blackwell, 1973.
    12. Salani´e.B.; “The Economics of Contracts: A Primer”; MIT Press, Cambridge, MA, 1997.
    13. Shaikh, S. A.; “A Critical Analysis of Mudarabah & a New Approach to Equity Financing in Islamic Finance”; Journal of Islamic Banking & Finance, 2011
    14. Signorino, Curtis S.; “Structure and Uncertainty in Discrete Choice Models”;  Political Analysis, 11(4), 2003.
    15. Tirole, J.; Corporate Financing under Asymmetric Information; The Theory of Corporate Finance,  Woodstock: Princeton University Press, 2006.
اقتصاد اسلامی

دوره 15، شماره 58
تابستان 1394
صفحه 91-121

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار