یکی از مسائل اجتماعی حاضر به‌ویژه در کشورهای اسلامی، مسئله اشتغال و شرایط حضور زنان در جامعه می‌باشد. مقاله حاضر به روش تحلیل محتوا به دنبال بررسی تجربه تاریخی اشتغال زنان در صدر اسلام می‌باشد. در ابتدا مشاغل بانوان در صدر اسلاماحصا شده، بدین نتیجه می‌رسد که دارای طیف گسترده‌ای از شغل‌های کاملاً زنانه تا شغل‌های بهظاهر مردانه هستند. برای تحلیل مشاغل، شاخصههایی که در مشاغل بانوان می‌تواند اهمیت داشته باشد، احصا و میزان فراوانی آنها در اشتغال بانوان در صدر اسلام بررسی شد و بر این اساس تحلیل‌های لازم صورت گرفت. با توجه به تحلیل‌های بهدستآمده از مشاغل بانوان در صدر اسلام می‌توان گفت هر الگوی مطلوب اشتغال زنان باید ویژگی‌هایی همچون مدیریت حداکثری وقت بانوان بر حرفه خویش، عدم اختلاط با مردان، تناسب با ویژگی‌های جسمی و روحی زنان، محدودنکردن بانوان در شغل‌های بهظاهر مردانه، در نظرگرفتن مصالح جامعه، بهرسمیتشناختن حق کسب درآمد بانوان و... را دارا باشد. بر این اساس می‌توان به برخی از توصیه‌های سیاستی اشتغال زنان به شرح ذیل دست یافت: فراهمکردن زمینه اشتغال در کارهای نیمه‌وقت، پاره‌وقت یا دورکاری، توسعه آموزش بانوان، حمایت از زنان در بخش دولتی، هدفمندکردن تسهیلات اشتغال بانوان، حمایت از مشاغل خانگی و پیش‌بینی تمهیداتی برای زنان خانه‌دار، ایجاد محیط‌های شغلی زنانه و توسعه شغل‌های مختص بانوان و محدودکردن مردان در آن مشاغل.
Indices of the desirable pattern for women employment based on the historical experience of early Islam
نویسندگان [English]
Vahid Moghadam1؛ fahimeh momenirad2
1Associate Professor at the University of Isfahan
2university of esfahan
چکیده [English]
One of today's social problems, especially in Islamic countries, is employment situation and the situation of women in society. The present paper seeks to analyze the historical experience of women's employment at the beginning of Islam. At first, women's businesses are considered, and it concludes that they have a wide range of feminine jobs to apparently male-dominated jobs. For job analysis, the indicators that can be important in women's occupations were counted and their prevalence in women's employment was highlighted in the early stages of Islam, and the necessary analysis was carried out. According to the analysis of women's occupations at the beginning of Islam, one can say that any desired pattern of women's employment should include features such as maximal management of women's time on their profession, non-mixing with men, fitting women's physical and emotional characteristics, not restricting women in jobs It seems to be masculine, considering the interests of society, recognizing the right to earn money for women, and so on.
کلیدواژه‌ها [English]
Historical analysis, Early Islam, Female employment, Characteristic pattern, Employment policy
مراجع
قرآن کریم.
الاعلمی، محمدحسن؛ تراجم اعلام النساء؛ بیروت: مؤسسه الاعلمی، 1407ق.
ابراهیمی، طیبه؛ «سیاست‌های کلی اشتغال زنان در نظام حقوقی حاکم بر جمهوری اسلامی و مقایسه آن با اسناد بین‌المللی»، فصلنامه فرهنگی تربیتی زنان و خانواده؛ س8، ش25، 1392.
باردن، لورنس؛ تحلیل محتوا؛ ترجمه ملیحه آشتیانی و محمد یمنی دوزی؛ تهران: انتشارات دانشگاه شهید بهشتی، 1375.
27. العیدالخانی، ساجده و محمدجواد بحرینی؛ «جایگاه اشتغال زن در اسلام»، پژوهشنامه اسلامی زنان و خانواده؛ س2، ش5، 1394.
28. عزتی، مرتضی؛ روش تحقیق در علوماجتماعی؛ تهران: مؤسسه تحقیقات اقتصادی دانشگاه تربیت مدرس، 1376.
29. کرمی، محمدتقی و فیروزه کرمی؛ «بررسی تعارض نقشهای خانوادگی و اجتماعی بانوان و ارائه الگوی مناسب برای زندگی خانوادگی زنان شاغل»، فصلنامه شورای فرهنگی اجتماعی زنان و خانواده؛ س16، ش64، 1393.
ابتدای صفحه