نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشیار دانشکده معارف اسلامی و اقتصاد دانشگاه امام صادق (ع)
2 دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه امام صادق
چکیده
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
نویسندگان [English]
Humanity has always dreamed of eradicating poverty and creating a good life for all individuals and communities, and has therefore made numerous efforts and strategies to combat poverty. But prescribing a solution, regardless of the different origins of poverty, cannot be as effective. In the Islamic economic system, zakat has also been cited as a strategy to eliminate poverty.
Today, due to changing social relationships and social systems, the potential income of zakat is not capable of sufficiently accommodating the enormous amount of poverty present in societies. And this contradicts the role of zakat in poverty alleviation, which the hadiths have referred to. The question that arises is whether Zakat is a solution to all kinds of economic poverty? In this regard, good scientific efforts have been made to resolve this conflict and explain the problem of zakat in various studies, which have mainly focused on expanding zakat resources.
In this paper, the roots of poverty are divided into four categories: natural, self-made, capitalism, and colonial, through the formation of a hadithic family and using verses and narratives, and then conclude by expressing Islam's strategies for combating all forms of poverty. It turns out that the poverty in
Islamic society is limited to natural poverty and Zakat is the solution to this poverty.
کلیدواژه‌ها [English]
10. ــــــــــ؛ «امکان‌سنجی اجرای زکات در ایران با بهره‌گیری از تجربیات کشورهای اسلامی»، مجموعه مقالات سومین همایش دوسالانه اقتصاد اسلامی؛۱۳۸۹.
11. حر عاملی، محمد‌بن‌حسن؛ وسائل الشیعه؛ ج1، قم: مؤسسه آل‌البیت:، 1409ق.
12. حکیمی، محمدرضا؛الحیاة؛ تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی، 1368.
13. دلشاد تهرانی، مصطفی؛ مصاحبه با خبرگزاری مهر؛ خرداد 1392.
14. راغب اصفهانی، حسین؛ مفرداتالفاظالقرآن؛ سوریه: دار العلم، 1412ق.
15. رهنما، مجید؛ مسائل کشورهای آسیایی و افریقایی؛ چ2، تهران: انتشارات دانشگاه تهران، ۱۳۵۰.
16. زین‌العابدین، طیب؛ «زکات و کاهش فقر در جهان اسلام»، مشکو‌ة؛ ش58 و 59، 1377.
17. شعبانی و همکاران؛ «زکات پول از منظر فقه فریقین و بررسی ظرفیت بالقوه آن در فقرزدایی (مطالعه سال‌های ۱۳۸۷ تا ۱۳۸۹ اقتصاد ایران)»، دو فصلنامه مطالعات اقتصاد اسلامی؛ ش۱۱، ۱۳۹۲
18. شعبانی و همکاران؛ «طراحی سازوکار ورود خمس به اقتصاد ایران و آثار بالقوه اقتصادی آن»، دو فصلنامه علمی-پژوهشی مطالعات اقتصاد اسلامی؛ س8، ش2، 1395.
19. الصدر، محمدباقر؛ اقتصادنا؛ بیروت و القاهره: دارالکتب اللبنانی و دار الکتاب المصری، ۱۳۹۸ق.
20. صفایی حائری، علی؛ فقر و انفاق؛ چ2، قم: انتشارات لیله‌القدر، 1388.
21. طباطبایی، سیدمحمدحسین؛ المیزانفیتفسیرالقرآن؛ قم: دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، 1417ق.
22. عسکری، محمدمهدی و حسین غفورزاده آرانی؛ «تحلیل مقایسه‌ای شاخص فقر چندبعدی در اسلام و اقتصاد متعارف»، مطالعات اقتصاد اسلامی؛ ش12، ۱۳۹۳.
23. عسکری، محمدمهدی و عبدالمحمد کاشیان؛ «آزمون بسندگی زکات و خمس در تأمین حداقل معیشت خانوارهای نیازمند در اقتصاد ایران طی سال‌های 1380 تا 1387»، معرفت اقتصاد اسلامی؛ ش3، ۱۳89.
24. عسکری، محمدمهدی و مهدی اسماعیل‌پوردره؛ «تحلیل نظری زکات و بررسی امکان تعمیم دامنه اموال مشمول زکات»، مطالعات اقتصاد اسلامی؛ س2، ش1، 1388.
25. عسکری، محمدمهدی؛ «تحلیل نظری نقش دولت اسلامی در قبال زکات»؛ فصلنامه پژوهشی دانشگاه امام صادق7 ، ش۱۳و۱۶، ۱۳۸۰.
26. ــــــــــ؛ تحلیل نظری زکات؛ تهران: دانشگاه امام صادق7، 1385.
27. غفورزاده آرانی، حسین؛ «تحلیل مقایسه‌ای مؤلفه‌های الگوی اندازه‌گیری خط فقر بر مبنای شریعت اسلام و اقتصاد متعارف»؛ پایان‌نامه دوره کارشناسی ارشد، تهران: دانشگاه امام صادق7، 1391.
28. فیاض، ابراهیم؛ «سرمایه‌داری و تولید فقر عمومی»، مجله پگاه حوزه؛ ش227، 1386.
29. قائمی اصل، مهدی و همکاران؛ «بررسی تطبیقی مفهوم فقر در فقه امامیه و اقتصاد متعارف؛ معرفی مفهوم غنای کفافی در ادبیات فقه امامیه»، مطالعات اقتصاد اسلامی؛ ش18، 1396.
30. کاظم‌زاده، فیروز؛ روس و انگلیس در ایران؛ ترجمه منوچهر امیری؛ تهران: انقلاب اسلامی، ۱۳۷۱.
31. کلینی، ابوجعفر محمد بن یعقوب؛ الکافی؛ تهران: دار الکتب الإسلامیه، ۱۴۰۷ق.
32. کیاءالحسینی، سیدضیاءالدین؛ «برآورد زکات در ایران و جایگاه آن در رفع نیازهای ضروری»؛ قم:معاونت پژوهشی دانشگاه مفید قم، 1382.
33. ــــــــــ؛ «نقش زکات فطره در فقرزدایی مطالعه موردی: ایران ۱۳70- ۱۳8۰»، اتحاد اسلامی؛ ش۳۱، 1387.
34. المجلسی، الشیخ محمدباقر؛ بحارالانوار الجامعة لدرر اخبار الائمة الاطهار؛ ج۴۰، کتاب الزکاة، بیروت: مؤسسة الوفاء، الطبعة الثانیة، ۱۴۰۳ق.
35. مکارم، ناصر و همکاران؛ دائره‌المعارف فقه مقارن؛ ج2، قم: مدرسه امام علی‌بن ابی‌طالب7، 1389.
36. میرزایی، نجفعلی؛ فرهنگ اصطلاحات معاصر؛ تهران: فرهنگ معاصر، 1394.
37.یوسفی، محمدرضا؛ «مقایسه مفاهیم فقر و مسکنت با دو مفهوم فقر مطلق و نسبی»؛ فصلنامه مفید، ش16، 1377.
)