TY - JOUR ID - 250899 TI - ارزیابی و تحلیل الگوی اقتصادی خانواده‌ها با رویکرد اسلامی (نتایج یک پیمایش در سطح شهر تهران) JO - اقتصاد اسلامی JA - IEC LA - fa SN - 1735-3262 AU - موسوی لقمان, سیده اشرف AU - رفیعی آتانی, عطاء‌الله AU - معینی, علیرضا AU - پیشوایی, میرسامان AD - دکترای سیاستگذاری عمومی، دانشکده اقتصاد، مدیریت و مهندسی پیشرفت دانشگاه علم و صنعت ایران AD - استاد دانشکده مهندسی پیشرفت دانشگاه علم و صنعت ایران AD - دانشکده مهندسی پیشرفت دانشگاه علم و صنعت ایران AD - دانشکده مهندسی صنایع دانشگاه علم و صنعت ایران Y1 - 2022 PY - 2022 VL - 21 IS - 84 SP - 189 EP - 227 KW - اقتصاد خانواده KW - پیمایش KW - خوشه‌بندی فازی KW - خانواده ذومراتب KW - عقلانیت فازی DO - N2 - شناخت ویژگی‌های اجتماعی ـ اقتصادی و نحوه تصمیم‌گیری و رفتار خانواده‌های مختلـف، از ابزارهای مهم برای ارزیابی سیاست‌ها و برنامه‌ریزی‌های اقتصادی و اجتماعی هر کشور به شمار می‌رود. تاکنون ارزیابی اقتصاد خانواده و طبقه‌بندی خانواده‌ها بر مبنای معیارهای بهزیستی خانواده در غرب انجام شده و هیچ‌گاه از منظر اقتصاد اسلامی و شاخص‌های بومی به آن نگریسته نشده است. محقق در این پژوهش بر مبنای الگوی اقتصاد خانواده ذومراتب و مقیاس طراحی‌شده برای آن، اقدام به انجام پیمایش و توصیف و تبیین الگوی اقتصادی خانواده‌ها نموده است. مزیت مهم این مقیاس، نسبت به سنجه‌ها و معیارهای متعارف، جامعیت نگرش به خانواده با محوریت مفهوم «رشد» در مقابل مفهوم سود و منفعت مادی است. 387 خانواده تهرانی از طریق نمونه‌گیری خوشه‌ای تصادفی برای شرکت در پیمایش انتخاب شده‌اند. در تحلیل نتایج، از شیوه‌های آمار استنباطی مانند تحلیل مقایسه‌ای و تحلیل رگرسیون خطی استفاده شده است؛ همچنین با استفاده از روش خوشه‌بندی فازی، خانواده‌ها بر حسب مؤلفه‌های رشد و افول، در خوشه‌های مختلف تقسیم شده‌اند. نتایج نشان می‌دهد مطلق درآمد و دارایی، پیش‌بین خوبی برای مراتب خانواده و تغییرات آن نیست و در مقابل احساس کفایت و رضایت اقتصادی به عنوان مؤلفه‌ ذهنی و شناختی قادر به تبیین درصد بیشتری از تغییرات و تنوع خانواده‌هاست؛ همچنین خانواده‌ها از لحاظ معیارهای رشد (تعاون، احسان و تعالی) وضعیت نسبتاً خوبی دارند؛ اما توأماً درصد قابل توجهی از آنها میانگین طبیعی‌بودن و استخدامگری متوسط و بالایی را تجربه می‌کنند؛ بدین ترتیب می‌توان گفت زوج‌های تهرانی در عین توجه به مؤلفه‌های تعالی، مادی‌گرایی و خودخواهی را به کانون خانواده راه داده‌اند. در پایان، بر مبنای نتایج تحقیق، توصیه‌های سیاستی ارائه شده است. UR - https://eghtesad.iict.ac.ir/article_250899.html L1 - https://eghtesad.iict.ac.ir/article_250899_3effe7a52918614b524784ac124fc190.pdf ER -