تحلیل فقهی ـ حقوقی دریافت سود جدید در امهال مطالبات غیرجاری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه حقوق خصوصی، واحد ساری، دانشگاه آزاد اسلامی، ساری، ایران.

2 دانشیار، گروه حقوق خصوصی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

یکی از چالش­های نظام بانکی ایران وصول به‌موقع تسهیلات بانکی از مشتریان است. در این راستا بانک‌ها و مؤسسات اعتباری با تمسک به مبانی فقهی و حقوقی از طریق ابزارهایی چون تقسیط مجدد، تبدیل یا تجدید قرارداد و با تقسیم‌بندی عقود به مشارکتی و مبادله­ای، مطالبات غیرجاری را امهال می‌نمایند. بر این پایه و با توجه به اینکه راهکارهای قانونی امهال در واقع به نوعی گذر از یک قرارداد به قرارداد دیگری است که بر نحوه محاسبه سود تأثیر می­­گذارد، پاسخ به این پرسش که آیا امهال دین در نظام بانکی همراه با اخذ سود برای دوره جدید با مانع حقوقی و شرعی مواجه است یا خیر ضروری است. فرضیه تأیید‌شده این پژوهش این است که امهال معوقات بانکی با دریافت سود جدید در عقود مشارکتی وتبدیل قرارداد به قرارداد جدید در مبادله­ای فاقد اشکال شرعی و قانونی است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Legal analysis of deferral of non-current receivables with new interest

نویسندگان [English]

  • satar shirali 1
  • mahmud bagheri 2
  • hossein badini 2
1
2 Associate Professor, Department of Private Law, University of Tehran, Tehran, Iran
چکیده [English]

One of the challenges of Iran's banking system is timely collection of bank facilities from customers. For various reasons, some of the recipients of the facilities default on the timely payment of their overdue debt and cause disturbances in the country's monetary system. In this regard, banks and credit institutions adhere to jurisprudence and legal foundations through tools such as redistribution, contract conversion or renewal and by dividing the contracts into partnership and exchange contracts, non-current claims are postponed. For this basis and considering that the legal solutions of deferment are actually a kind of transition from one contract to another contract that affects the way of calculating interest, it is necessary to answer the question of whether debt deferment in the banking system along with the collection of interest for the new period faces a legal and Shariah obstacle or not. The proven hypothesis of this research is that the postponement of bank arrears by receiving new interest in partnership and exchange contracts has no shari'a and legal problems.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Deferral
  • Non-current receivables
  • Partnership contracts
  • Exchange contracts
  • Banking rights
  1. ابراهیمی، امیرعباس و عرب‌نژاد، یاسر (1398). مشارکت مدنی بانک جهت تسویه تسهیلات سابق. تهران، بنیاد حقوقی میزان.
  2. باقری، محمود و صحرانورد، غزاله (1400). راهکارهای امهال تسهیلات معوق بانکی؛ بررسی دستور­العمل نحوه امهال مطالبات مؤسسات اعتباری. نشریه علمی مطالعات حقوق تطبیقی معاصر، 12 (23)، 55-82.
  3. تفقدی زارع، سمیه (۱۳۹۵). خسارت ناشی از کاهش ارزش پول در حقوق ایران و انگلستان. فصلنامه علمی تحقیقات حقوقی بین­المللی، 9 (33)، 1-24.
  4. تولمی، محمدتقی (۱۳۹۴). مفهوم و گستره قاعده «اللأجل قسط من الثمن». مجله فقه و اجتهاد، 2 (4)، ۱۳۰-۱۵۶.
  5. حاجی‌پور، مرتضی و صفرپور سدهی، عیسی (1394). بررسی سود در تسهیلات مشروط بانکی، نشریه مطالعات حقوق تطبیقی معاصر، 6 (11)، 113-141.
  6. دهخدا، علی‌اکبر (1377). لغت‌نامه دهخدا. تهران، مؤسسه چاپ و انتشارات دانشگاه تهران.
  7. شیرعالی، ستار، باقری، محمود و بادینی، حسن (1399). بررسی ابعاد حقوقی امهال مطالبات غیرجاری در نظام بانکی ایران. فصلنامه علمی اقتصاد اسلامی، 20 (80)، 217-244.
  8. معین، محمد (1385). فرهنگ معین. تهران، نشر امیرکبیر.
  9. وحدتی شبیری، سیدحسن (۱۳۹۶). خسارت تأخیر تأدیه وجه نقد. قم، مؤسسه موضوع‌شناسی احکام فقهی.