نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
عضو هیئت علمی پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی
چکیده
کلیدواژهها
عنوان مقاله [English]
providing banks with overdraft possibility in case of liquidity shortage, is one of the most important tools that central banks usually use to manage money market and it is also used in the Iranian banking system. Having reviewed the experience of the Iranian banking system in using overdraft, this paper tries to answer this important question that: “what is the Fiqhi-jurisprudential nature of receiving overdraft from central bank?”. Using an analytical-descriptive approach this hypothesis is evaluated that: “the Fiqhi-jurisprudential nature of receiving overdraft from central bank is not clear and the challenge of Riba is available”.
The results that are based on an analytical-descriptive approach show that it is possible to suggest different jurisprudential possibilities about the nature of central bank overdraft; but all these possibilities face some challenges and hence none of them can be chosen as an acceptable solution for justifying overdraft. In addition, it is necessary to make use of the Islamic Fiqh to come up with new solutions for central bank overdrafts. Some of them are: Islamic repurchase agreements and discounting banks' documents.
کلیدواژهها [English]
10. حسینی، سیدامرالله؛ «ضوابط شروط ضمن عقد: مطالعه موردی وجه التزام بانکی». فصلنامه اقتصاد اسلامی؛ ش۶۶، 1396
11. سلیمانی، محمد؛ «زیربناهای سازمانی لازم جهت مدیریت نقدینگی در بانکداری اسلامی»، مجموعه مقالات نخستین همایش مالی اسلامی؛ تهران: دانشگاه امام صادق7، 1386.
12. فراهیدی، خلیلبناحمد؛ کتاب العین؛ بیروت: دار إحیاء التراث العربی، 1425ق.
13. کاتوزیان، ناصر؛ وقایع حقوقی؛ تهران: شرکت سهامی انتشار، 1382.
14. کیائی، حسن؛ سیاستگذاری پولی در بانکداری اسلامی: پایاننامه کارشناسی ارشد؛ دانشگاه امام صادق7، تهران: 1386.
15. معین، محمد؛ فرهنگ فارسی؛ ج۱، تهران: ادنا، 1384.
16. موسوی بجنوردی، سیدمحمد؛ «مشروعیت خسارت تأخیر تأدیه»، فصلنامه متین؛ ش۱۹، 1382.
17. موسویان، سیدعباس؛ «بررسی راهکارهای حل مشکل تأخیر تأدیه در بانکداری بدون ربا»، فصلنامه حقوق اسلامی؛ ش۸، 1385.
18. ــــــــــ؛ معاملات بانکی از منظر مراجع تقلید؛ تهران: پژوهشکده پولی و بانکی، 1392.
19. موسویان، سیدعباس و مهدی الهی ؛ «امکانسنجی فقهی تشکیل بازار بینبانکی در بانکداری اسلامی»، فصلنامه اقتصاد اسلامی؛ ش۳۸، 1389.
20. موسویان، سیدعباس و فرشته ملاکریمی؛ «تعزیر مالی و جریمه دولتی برای مطالبات غیرجاری در بانکداری اسلامی»، فصلنامه اقتصاد اسلامی؛ ش۶۴، 1395.
21. ــــــــــ؛ جریمه تأخیر تأدیه؛ ویرایش دوم، تهران: پژوهشکده پولی و بانکی، 1394.
22. موسویان، سیدعباس و حسین میثمی؛ بانکداری اسلامی (۲): بانکداری مرکزی اسلامی و سیاستگذاری پولی و ارزی؛ تهران: پژوهشکده پولی و بانکی، 1396.
23. موسویان، سیدعباس و همکاران؛ «توافقنامه بازخرید (رپو) در بازار بینبانکی اسلامی»، فصلنامه اقتصاد اسلامی؛ ش۶۰، 1394.
24. مؤمنی، فرشاد و حمیدرضاحری؛ «بانکداری مرکزی در نظام بانکداری اسلامی بدون ربا: شناسایی و ارزیابی ابزارهای پولی کارآمد»، فصلنامه پژوهشنامه اقتصادی؛ ش۶، 1388.
25. میثمی، حسین و همکاران؛ «ارائه تسهیلات قاعدهمند بانک مرکزی با استفاده از ابزارهای اسلامی: چارچوبی نوین جهت سیاستگذاری در کریدور نرخ سود بازار بین بانکی»، دوفصلنامه جستارهای اقتصادی؛ ش۲۶، 1395.
26. نظرپور، محمدتقی و میثم حقیقی؛ «نقش بانک مرکزی در اعمال سیاست پولی به وسیله بازار بین بانکی»، فصلنامه اقتصاد اسلامی؛ ش۴۹، 1392.