شناسایی پیامدهای عدم تقارن اطلاعات در بازارهای برخط و ارائه راهکارهایی بر اساس آموزه‌های اسلامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه اقتصاد توسعه و برنامه ریزی- دانشگاه تربیت مدرس تهران- پژوهشگاه فضای مجازی

2 مدیر گروه مطالعات اخلاقی پژوهشگاه فضای مجازی- مرکز ملی فضای مجازی

چکیده

در سال­های اخیر تجارت الکترونیک به‌سرعت توسعه یافته و معاملات زیادی از طریق وب‌سایت‌ها و اپلیکیشن‌ها انجام می‌شود. بر اساس نظریه اطلاعات نامتقارن، معمولاً در معامله یکی از طرفین (خریدار یا فروشنده) اطلاعات بیشتری نسبت به طرف دیگر دارد و این امر سبب زیان یکی از آن دو شده و کارایی بازار را مختل می­کند. به نظر می‌رسد معضل اطلاعات نامتقارن در بازارهای اینترنتی از بازارهای فیزیکی بیشتر است. در بازارهای فیزیکی، خریدار و فروشنده یا نماینده آنها از نظر جسمی در معامله حضور دارند؛ درحالی‌که در تجارت برخط (آنلاین) خریدار و فروشنده حضور فیزیکی و حتی همزمان ندارند. اطلاعات نامتقارن در این معاملات می‌تواند مربوط به هویت خریدار و فروشنده، کیفیت و کمیت محصول، قیمت، عملیات پرداخت، تحویل، تعهدات قرارداد و غیره باشد. به دلیل اهمیت تقارن اطلاعات در کارایی بازار، فروشندگان برخط سعی در کاهش اطلاعات نامتقارن از روش­های مختلف دارند. در مقاله حاضر تحلیل محتوای تجارب کاربران بازارهای اینترنتی کالاهای دست‌دوم، نشان می‌دهد اطلاعات نامتقارن، پیامدهای منفی زیادی به دنبال داشته است. تحلیل متون اسلامی نیز گویای آن است که در اسلام احکامی جهت ازبین‌بردن و یا کاهش عدم تقارن اطلاعات وجود دارد که در صورت استفاده از آن در تنظیم قوانین معاملات اینترنتی می‌توان تا حد زیادی پیامدهای منفی را کاهش داد. پلتفرم‌های واسطه معاملات برخط باید در معاملات نقش نظارتی داشته باشند و بر اساس قوانین اسلامی در مواقع بروز اختلاف داوری کنند تا کارایی معاملات افزایش یافته و از مغبون‌نمودن یکی از طرفین جلوگیری شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Identify the consequences of information asymmetry in online markets and provide solutions based on Islamic teachings: a method of qualitative analysis

نویسندگان [English]

  • nafiseh salehnia 1
  • mohammad mahdi nasr harandi 2
1 Tarbiat Modares University
2 Cyberspace Research Institute
چکیده [English]

In recent years, e-commerce has developed rapidly and many transactions are made through websites and applications. According to asymmetric information theory, one party (buyer or seller) usually has more information than the other party in the transaction, and this causes loss of one of the two and disrupts the efficiency of the market. The problem of asymmetric information in online markets seems to be greater than in physical markets. In physical markets, the buyer and seller or their representative are physically present in the transaction; In online commerce, on the other hand, buyers and sellers do not have a physical presence, even at the same time. Asymmetric information in these transactions can be related to the identity of the buyer and seller, the quality and quantity of the product, price, payment operations, delivery, contract obligations and so on. Because of the importance of information symmetry in market efficiency, online marketers try to reduce asymmetric information in a variety of ways. In the present article, content analysis of the experiences of users of online markets for second-hand goods shows that asymmetric information has many negative consequences. Analysis of Islamic texts also indicates that in Islam there are rules to eliminate or reduce information asymmetry, which if used in the regulation of Internet transactions can greatly reduce the negative consequences. Online trading intermediary platforms should have a supervisory role in transactions and judge in accordance with Islamic law in cases of dispute in order to increase the efficiency of transactions and prevent one party from being deceived.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Asymmetric information
  • Islamic teachings
  • E-commerce
  • Online market
  • Second hand goods

مراجع

  1. انصاری، مرتضی؛ المکاسب؛ قم: مؤسسه دارالکتاب، 1393ق.
  2. ایمان، محمدتقی و محمودرضا نوشادی؛ «تحلیل محتوای کیفی»؛ پژوهش، ش2، 1390.
  3. رجایی، محمدکاظم؛ «ویژگی‌های بازار اسلامی در نظریه و عمل»؛ معرفت اقتصادی، ش2، 1389.
  4. صادقی، حسین و حمید آسایش؛ «عدم تقارن و فقدان اطلاعات در بازار کالا لزوم آموزش مبانی اقتصاد اسلامی»؛ اقتصاد و بانکداری اسلامی، دوره 4، ش11، 1394.
  5. صالح‌‌نیا، نفیسه و تقی ابراهیمی سالاری؛ «رابطه اخلاق اسلامی و عدم تقارن اطلاعات در بازار کار»؛ اقتصاد و بانکداری اسلامی، دوره 4، ش12، 1394.
  6. صالح‌‌نیا، نفیسه، ابراهیمی سالاری، تقی و علیرضا پویا؛ «تأثیر خیارات بر کاهش عدم تقارن اطلاعات در بازار»؛ اقتصاد اسلامی، دوره 17، ش67، 1396.
  7. طوسی، محمد‌بن‌حسن؛ المبسوط فی فقه الإمامیة؛ قم: دفتر انتشارات اسلامی، 1428ق.
  8. عاملى. زین‌الدین‌بن‌على (شهید ثانى)؛ الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة (المحشى - سلطان العلماء)؛ قم: دفتر تبلیغات اسلامى چاپ اول، 1412ق.
  9. عاملی، شمس‌الدین محمدبن‌مکی (شهید اول)؛ الدروس الشرعیة فی فقه الإمامیة؛ ج3، قم: مؤسسه نشر اسلامی جامعه مدرسین قم، 1412ق.
  10. علامه حلّی، حسن‌بن‌یوسف؛ قواعد الاحکام؛ قم: چاپ فارس رضا، 1410ق.
  11. ــــــــ؛ منتهی المطلب فی تحقیق المذهب؛ مشهد: آستان قدس رضوی، 1412ق.
  12. ــــــــ؛ منتهی المطلب فی تحقیق المذهب؛ تبریز: حاج احمد، 1333ق.
  13. محقق سبزواری، محمدباقربن‌محمد مؤمن؛ کفایه الاحکام کفایه الفقه: المشتهر بکفایه الاحکام؛ ترجمه مرتضی واعظی اراکی؛ قم: دفتر انتشارات وابسته به جامعه مدرسین قم، 1381ق.
  14. مشکینی اردبیلی، علی؛ مصطلحات الفقه؛ قم: نشر قم، 1419ق.
  15. موسوی خمینی، سیدروح‌الله؛ تحریرالوسیله؛ قم: مؤسسه نشر اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، 1374.
  16. نجفی، محمدحسن؛ جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام؛ بیروت: مؤسسه آل‌البیت:، ۱۴۱۲ق.
  17. نراقی، احمد؛ مستندالشیعه؛ قم: مؤسسة آل‌البیت: لإحیاء التراث، 1415ق.
  18. نظرپور، محمدنقی؛ بازار؛ ویراست 3، تهران: پژوهشکده فرهنگ و اندیشه اسلامی، 1380.
  19. Akerlof, G. A.; “The Market for Lemons: Quality Uncertainty and the Market Mechanism”; Quarterly Journal of Economics, No.(3), 1970.
  20. Arbi, K.A., Kausar, A.R. & I. Salim; “Minimizing Asymmetric Information in Online Markets through Knowledge Management”; International Journal of Management Excellence, No.8(2), 2017.
  21. Arrow, K. J.; “Limited knowledge and economic”; The American Economic Review, No.64(1), 1974.
  22. Chiappori, P. A, Macho, I., Rey, P., & B. SalaniÃľ; “Repeated moral hazard: The role of memory, commitment, and the access to credit markets”; European Economic Review, No.38(8), 1994.
  23. Cohen, A., & P. Siegelman; “Testing for adverse selection in insurance markets”; Journal of Risk and Insurance, No.77(1), 2010.
  24. Durmaz, Y. & N. Kılınç; “The Effect of Asymmetric Information on Consumer Trust in E-Commerce and a Field Work”; International Journal of Research in Business Studies and Management, No.4(10), 2017.
  25. Gefen, D., Karahanna, E., and D. Straub; “Trust and TAM in Online Shopping: An Integrated Model”; MIS Quarterly, No.27(1), 2003.
  26. Ghose, A., Ipeirotis, P., and A. Sundararajan; “The Dimen sions of Reputation in Electronic Markets”; working paper, Stern School of Business, New York University, 2005 (available at SSRN: http://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id= 885568).
  27. Jiang, Z., and I. Benbasat; “The Effects of Presentation Formats and Task Complexity on Online Consumers' Product Understanding”; MS Quarterly,31(3), 2007.
  28. Lewis, G.; “Asymmetric Information, Adverse Selection and Seller Disclosure: The Case of eBay Motors”; Working paper, Department of Economics Harvard University, 2007 (available at http://www.gsb.stanford.edu/facseminars/events/applied_microecon/documents/ame_ ll_07_lewis.pdf).
  29. Mirrlees, J. A.; “An exploration in the theory of optimum income taxation”; The review of economic studies, No.38(2), 1971.
  30. Palkama, O.; “Asymmetric Information in Online Markets (Examining uncertainties and their mitigators in third-party provided marketplaces)”; Bachelor Thesis, Aalto University School of Business, 2020.
  31. Radner, R.; “Competitive equilibrium under uncertainty”; Econometrica: Journal of the Econometric Society, 1968.
  32. Song, K.; “Analysis of online Shopping Fakes from the Perspective of Information Asymmetry”; Advances in Social Science, Education and Humanities Research, No.91, 2016.
  33. Vickrey, W.; “Counterspeculation, auctions, and competitive sealed tenders”; The Journal of finance, No.16(1), 1961.
اقتصاد اسلامی
دوره 22، شماره 85 - شماره پیاپی 85
فصلنامه بهار 1401
خرداد 1401
صفحه 105-134

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار