اثر ساختار تسهیلات بر سودآوری بانک‌ها (مشارکت مدنی و فروش اقساطی)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار و عضو هیئت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه خوارزمی

2 کارشناسی ارشد بانکداری اسلامی، دانشکده اقتصاد دانشگاه خوارزمی

چکیده

مطالعه حاضر به بررسی تأثیر ساختار تسهیلات اعطایی بر سود­آوری بانک­ها در ایران با استفاده از داده­های تابلویی طی دوره 1393-1384 می­پردازد. برای این منظور دو دسته متغیر شامل متغیرهای کلان و متغیرهای درونبانکی استفاده شده است. جهت دستیابی به این هدف از بین بانک­های خصوصی نُه بانک که تسهیلات خود را در قالب عقود اسلامی اعطا می­نمایند، انتخاب گردید.با توجه به اینکه فروش اقساطی و مشارکت مدنی به ترتیب با 40/33 و 10/34 درصد بیشترین سهم از کل تسهیلات را به خود اختصاص داده­اند، در این تحقیق جهت بررسی سودآوری بانک­ها متغیرهای فوق به عنوان نماینده بخش تسهیلات در نظر گرفته شده است. همچنین معیارهای سودآوری مورد استفاده شامل بازده حقوق صاحبان سهام، بازده دارایی­ها و حاشیه سود خالص می­باشد. نتایج تحقیق نشان می­دهد که بین مشارکت مدنی و فروش اقساطی با معیارهای سودآوری به ترتیب رابطه مثبت و منفی و معناداری وجود دارد.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The effect of the structure of banking facilities on bank profits in Iran (civic participation and installment sales contracts)

نویسندگان [English]

  • hossein amiri 1
  • Fariba Norouzi 2
1 Assistant Professor, Faculty of Economics, Kharazmi University, Iran, Tehran
2 MA in economics, Kharazmi University
چکیده [English]

This paper examines the effect of the structure of banking facilities on bank profits in Iran by using panel data during the period (2005-2014). For this purpose, two variables including macro variables and interabang variables have been used. In order to achieve this purpose, among the private banks 9 banks were selected, which provide their retail facilities in the form of Islamic contracts.
Since the installment sales and civic participation were respectively 33.40% and 34.10%, the most share of the total facilities were allocated in these form. Therefore, in order to examine the profitability of the banks, the above variables were considered as representative of the facility sector. Also, the profitability criteria used include return on equity, return on assets and net profit margin.
The results of the research show that there is a positive, negative and significant relationship between civic participation and installment sales with profitability criteria respectively.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Profitability
  • sale based contracts
  • partnership contracts
  • return on assets rate
  • and return on equity rate
  • net profit margin
  1. امینی، پیمان، افشین پاشایان و پیمان پاشایان؛ «بررسی تأثیر مهارت­های مدیریتی رؤسای شعب بر میزان سود­آوری آنها»، اولین کنفرانس ملی اقتصاد مدیریت و فرهنگ ایرانی اسلامی اردبیل؛مؤسسه پیشگامان فرهیختگان فرهنگ و اندیشه ولیعصر، اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اردبیل، ۱۳۹۳.
  2. آقاجان نشایی، رضا، سید میلاد فتحی چوبه و آتنا حضرتی طالمی؛ «بررسی رابطه ساز و کارهای حاکمیت شرکتی و عملکرد مالی بانک­ها در بورس اوراق بهادار تهران»؛ کنفرانس سالانه مدیریت و اقتصاد کسب و کار، به صورت الکترونیکی، مؤسسه مدیران ایده‏پرداز پایتخت ویرا، ۱۳۹۴.
  3. پژویان، جمشید و افسانه شفیعی؛ «تحلیل ساختار در صنعت بانکداری ایران: کاربرد تجربی شاخص U دیویس»، فصلنامه اقتصاد مقداری (بررسی­های اقتصادی سابق)؛ دوره 5، ش4، 1387.
  4. چاوشی­راد، رسول، مهدی دهقان نیستانکی و علی اسماعیل­زاده؛ «عوامل داخلی مؤثر بر سود­آوری شعب در بانک مطالعه موردی: شعب بانک پارسیان استان تهران»، کنفرانس ملی رویکرد­های نوین در مدیریت کسب و کار؛ تبریز، دانشگاه تبریز و سازمان مدیریت صنعتی، ۱۳۹۳.
  5. حیدر­زاده اقدم، نرجس و محمدحسین حسنی صدر­آبادی؛ «تأثیر استقرار بانکداری اینترنتی بر سود­آوری بانک­ها»، کنفرانس بین‏المللی اقتصاد مدیریت و علوم اجتماعی، اسپانیا، ۱۳۹۴.
  6. خلعتبری لیماکی، عبدالصمد و اصغر ردایی؛ «شناسایی و اولویت­بندی عوامل مؤثر بر سود­آوری شعب بانک رفاه در استان البرز»، دومین همایش ملی پروژه­های کاربردی در علوم مدیریت و حسابداری؛ تهران، دانشگاه جامع علمی کاربردی، 1393.
  7. رضازاده، محمدباقر، امید آریان، سمیه گلدی‏پور و نسیبه صابری؛ «تأثیر وام‏های اعطایی بانک­ها بر سودآوری آنها»، کنفرانس بین المللی اقتصاد، حسابداری، مدیریت و علوم اجتماعی؛ کشور لهستان، 1393.
  8. شاه‌آبادی، ابوالفضل و هانیه ثمری؛ «تأثیر سیاست­های پولی و مالی بر عملکرد منتخب بانک­های جمهوری اسلامی ایران به منظور نیل به اهداف حماسه اقتصادی»؛ نخستین کنفرانس ملی توسعه مدیریت پولی و بانکی؛ تهران: دبیر خانه دائمی کنفرانس توسعه مدیریت پولی و بانکی ۱۳۹۲.
  9. طالبی، محمد و حسن کیائی؛ «ریشه­یابی چالش­های استفاده از عقود مشارکتی در نظام بانکداری جمهوری اسلامی ایران»، تحقیقات مالی اسلامی؛ س1، ش2 (پیاپی2)، بهار و تابستان 1391.

10. کاویانی، میثم، سیدرضا ریاضی، محمدعلی خیرکار کشاورز و رضا یزدانی؛ «تبیین اثر متغیر­های کلان اقتصادی و برخی از ویژگی­های بانکی بر عملکرد مبتنی بر سودآوری بانک­های ایرانی»، نخستین کنفرانس ملی توسعه مدیریت پولی و بانکی؛ تهران، دبیر خانه دائمی کنفرانس توسعه مدیریت پولی و بانکی، ۱۳۹۲.

11. موسویان، سیدعباس و حسین میسمی؛ بانکدار ی اسلامی(1) (مبانی نظری –تجارب عملی)؛ ویراست چهارم، تهران: پژوهشکده پولی وبانکی، 1394.

  1. 12.     نادری بنی، محمود و علی عنایتی؛ «تأثیر ساختار سرمایه بر عملکرد مالی در بانک‏های ایران دوره پنج ساله مالی 1392-1388»، کنفرانس بین‌المللی پژوهش‌های نوین در مدیریت و مهندسی صنایع، تهران، شرکت مدیران، ۱۳۹۴.

13. Athanasoglou Panayiotis P, Sophocles N, Brissimis and Matthaios D, Delis; “Bank specific, industry-specific and macroeconomicdeterminants of bank profitability”, Int. Fin. Markets, Inst. and Money; No.18, 2008, pp.121–136.

14. Dogan Mesut; “Does Firm Size Affect the Firm Profitability? Evidence from Turkey”, Research Journal of Accounting and Finance; Vol.4, No.4. 2013.

15. Khrawish, H.A.and Al-Sa'di, N. M; “The Impact of E-Banking on Bank Profitability Evidence from Jordan”, Middle Eastern Finance and Economics; No.13,  2011, pp.142-158.

16. Munteanua, A. and GondormM.; “Fiscal Policy and Performance of Banking Systems Interactions: the case of Romania”, Procedia Economics and Finance; Vol.3, 2012, pp.597-603.

17. Syed Qasim shah, Rizwan Jan; “Analysis of Financial Performance of Private Banks in Pakistan”, Procedia- Social and Behavioral Sciences; No.109, 2014, pp.1021-1025.

18. Sulub, Saed Ahmed; “Do the Bank Size, Age and Leverage are Important Factors to determine its Profitability?”, March 25, 2014. AvailableatSSrn:http://ssm.com/abstract=2417923Orhttp://dx.doi.org/10.2139/ssm.2417923.

19. Tan, y.; “Bank profitability and inflation: the case of China”; 2012, The current issue and full text archive of this journal is available at ww.emeraldinsight.com/0144-3585.htm.